„Niepełnosprawność dziecka to wyzwanie, z którym nie trzeba mierzyć się samemu” – te słowa usłyszałam od matki 8-letniego Jasia, gdy sama szukałam pomocy dla syna. Jakie są dostępne programy wsparcia dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością? Okazuje się, że w Polsce istnieje cały ekosystem rozwiązań: od finansowych po terapeutyczne. Warto je znać, bo – powiem wprost – mogą znacząco ułatwić codzienność.

Świadczenia pieniężne: od zasiłków do specjalnych dodatków

Pierwsza pomoc często przychodzi „z urzędu”. W 2023 roku wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie, ale to nie jedyna forma wsparcia. Rodzice mogą ubiegać się o:

• Zasiłek opiekuńczy – nawet 80% wynagrodzenia przez 60 dni w roku (dla dzieci do 18. roku życia)
• Dodatki do zasiłku rodzinnego – np. 110,00 zł miesięcznie za kształcenie i rehabilitację
• Ulgi podatkowe – 1112,04 zł rocznie na dziecko (kwota za 2023 rok)

Pamiętajcie jednak, że samo wypełnienie wniosków bywa wyzwaniem. Kiedy stałam w kolejce w MOPS-ie, przede mną kobieta z płaczącym dzieckiem trzy razy poprawiała dokumenty – brakowało jednego zaświadczenia. Dlatego zawsze sprawdzajcie aktualne wymagania na stronie gov.pl.

Wsparcie terapeutyczne: gdzie szukać fachowej pomocy?

„Nie ma pani skierowania?” – to pytanie słyszałam najczęściej, gdy zaczynałam szukać rehabilitacji dla syna. Na szczęście istnieją miejsca, gdzie pomoc otrzymacie bez kolejkowania:

1. Ośrodki Wczesnej Interwencji

Działają w każdym województwie. Zapewniają bezpłatną diagnostykę i terapię dla dzieci do 7. roku życia. Wystarczy skierowanie od pediatry.

2. Zespoły Rehabilitacyjno-Terapeutyczne

Od 2018 roku NFZ refunduje do 120 godzin terapii rocznie (np. logopedycznej czy integracji sensorycznej).

Porównując: Prywatna wizyta u dobrego terapeuty kosztuje średnio 120-200 zł, podczas gdy w ramach NFZ – zero złotych. Warto jednak pamiętać, że terminy mogą być odległe.

Organizacje pozarządowe: pomoc, która przychodzi z sercem

„Proszę przyjść na kawę, pogadamy” – tak powiedziała mi prezeska jednej z fundacji, gdy byłam u kresu sił. NGO-sy to często prawdziwe koła ratunkowe:

• Turnusy rehabilitacyjne – np. Fundacja „Jaś i Małgosia” organizuje je dwa razy do roku
• Wypożyczalnie sprzętu – wózek inwalidzki to wydatek 5-15 tys. zł, a w niektórych miastach można go bezpłatnie wypożyczyć
• Grupy wsparcia – jak „Niepełnosprawni, ale niezależni” w Warszawie

Szczególnie warto śledzić działania Stowarzyszenia „Otwórzcie Nam Serca”, które od 2005 roku pomaga rodzinom.

Ułatwienia w edukacji: od przedszkola do dorosłości

„Mamo, dlaczego ja nie umiem tak jak oni?” – takie pytania dzieci z niepełnosprawnością padają często. Na szczęście system edukacji oferuje konkretne rozwiązania:

• Indywidualne programy nauczania – dopasowane do możliwości dziecka
• Asystenci nauczyciela – finansowani z budżetu gminy
• Zajęcia rewalidacyjne – dodatkowe godziny terapii w szkole

W Krakowie np. działa program „Aktywny Samorząd”, który dofinansowuje nawet zakup laptopa dla dziecka z dysfunkcjami.

Wytchnieniowa opieka: gdy rodzic potrzebuje odpoczynku

Pielęgnacja dziecka 24/7 to praca na etat i pół. W 2021 roku uruchomiono pilotażowy program „Opieka wytchnieniowa” – obecnie dostępny w 60 miejscach w kraju. Oferuje:

• Zastępczą opiekę w domu (do 80 godzin miesięcznie)
• Pobyt dziecka w ośrodku (max. 14 dni w roku)
• Wsparcie psychologa dla rodziców

Cena? Zwykle symboliczna, np. 5 zł za godzinę. W Łodzi miejsca rozchodzą się jak świeże bułeczki – lepiej zapisywać się z półrocznym wyprzedzeniem.

Podsumowanie: nie bójcie się prosić o pomoc

Jak widzicie, programy wsparcia dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością istnieją – trzeba tylko wiedzieć, gdzie szukać. Niektóre rozwiązania (jak świadczenie pielęgnacyjne) są oczywiste, inne (np. opieka wytchnieniowa) dopiero zdobywają popularność.

A wy, jakie macie doświadczenia z dostępem do pomocy? Może znacie jakieś lokalne inicjatywy, o których warto wspomnieć? Podzielcie się w komentarzach – wasze historie mogą być drogowskazem dla innych rodziców 😉

Kasia

Witaj na blogu dla rodziców, którzy chcą być blisko swoich dzieci – bez presji bycia idealnymi. Znajdziesz tu praktyczne porady, szczere historie z życia mamy dwójki urwisów, przetestowane sposoby na zabawę, rozwój, wspólne spędzanie czasu i… przetrwanie trudniejszych dni.

Od ciąży, przez niemowlęce noce, aż po pierwsze dni w przedszkolu – jesteśmy tu, by dzielić się doświadczeniem, wspierać i inspirować.

💛 Mniej perfekcji. Więcej bliskości.

Blog tworzony z myślą o Tobie – mamie, tacie, cioci, dziadku – każdemu, kto chce być ważną częścią dzieciństwa.