Indywidualny tok nauczania to rozwiązanie, które ma pomóc uczniom wyróżniającym się szczególnymi zdolnościami lub wymagającym specjalnego podejścia edukacyjnego. Ale jakie są obowiązki szkoły wobec ucznia z indywidualnym tokiem nauczania? To nie tylko kwestia formalności – to realne zobowiązania, które wpływają na rozwój młodego człowieka. W tym artykule przyjrzymy się, co dokładnie szkoła musi zapewnić, by takie dziecko mogło w pełni wykorzystać swój potencjał. Bo przecież chodzi o to, by edukacja była naprawdę dostosowana do potrzeb.

Czym jest indywidualny tok nauczania?

Zanim przejdziemy do obowiązków szkoły, warto wyjaśnić, o czym w ogóle mówimy. Indywidualny tok nauczania (ITN) to forma kształcenia, która pozwala uczniowi realizować program w sposób dostosowany do jego możliwości i tempa pracy. Może dotyczyć zarówno dzieci wybitnie uzdolnionych, jak i tych z trudnościami w nauce. Od września 2022 roku przepisy zostały nieco uproszczone, ale nadal wymagają od szkoły konkretnych działań.

Podstawa prawna – gdzie szukać informacji?

Wszystko zaczyna się od prawa. Obowiązki szkoły wobec ucznia z indywidualnym tokiem nauczania reguluje przede wszystkim Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 roku. Dokument ten precyzyjnie określa, jakie kroki musi podjąć placówka, by zapewnić uczniowi odpowiednie warunki. Warto też zajrzeć do statutu szkoły – często znajdują się tam dodatkowe ustalenia.

Kluczowe punkty rozporządzenia:

• Szkoła musi opracować indywidualny program nauki wspólnie z uczniem i rodzicami.
• Nauczyciele prowadzący zajęcia powinni mieć odpowiednie kwalifikacje.
• Uczeń ma prawo do konsultacji z pedagogiem lub psychologiem szkolnym.

Obowiązki szkoły krok po kroku

Pora przejść do konkretów. Jakie działania musi podjąć szkoła, gdy uczeń otrzyma zgodę na ITN? Powiem wprost: lista nie jest krótka, ale każdy punkt ma znaczenie.

1. Przygotowanie programu nauczania

To nie jest zwykły plan lekcji. Indywidualny program musi uwzględniać predyspozycje ucznia, jego zainteresowania i możliwości. Szkoła nie może po prostu skopiować standardowego rozkładu materiału. W praktyce oznacza to często godziny dodatkowej pracy dla nauczycieli – ale bez tego się nie obejdzie.

2. Zapewnienie opieki pedagogicznej

Uczeń na ITN nie może czuć się pozostawiony sam sobie. Szkoła ma obowiązek wyznaczyć nauczyciela-opiekuna, który będzie koordynował cały proces. To trochę jak tutor na uczelni – osoba, do której uczeń może się zwrócić z problemami lub wątpliwościami.

3. Organizacja zajęć

Tutaj zaczynają się schody. Niektóre lekcje uczeń może realizować z klasą, inne – indywidualnie. Szkoła musi to wszystko sensownie pogodzić, tak by nie zakłócać funkcjonowania ani ucznia na ITN, ani reszty klasy. Pamiętam przypadek z jednego z krakowskich liceów, gdzie uzdolniony matematyk miał zajęcia z profesorami uczelni, a potem wracał na WF z kolegami – takie rozwiązania wymagają naprawdę dobrej logistyki.

Co jeszcze powinna zapewnić szkoła?

Poza podstawowymi obowiązkami są jeszcze dodatkowe kwestie, o których warto wspomnieć:

• Dostęp do materiałów – uczeń powinien mieć możliwość korzystania z biblioteki, pracowni komputerowej i innych zasobów szkoły.
• Elastyczność – jeśli program zakłada np. udział w olimpiadach, szkoła musi umożliwić przygotowania.
• Ewaluacja – regularne sprawdzanie, czy przyjęty kierunek nadal jest optymalny.

ITN a nauczanie indywidualne – nie mylmy pojęć

Warto rozróżnić te dwa podejścia. Nauczanie indywidualne dotyczy głównie dzieci chorych, które nie mogą uczęszczać na zajęcia stacjonarne. ITN to co innego – uczeń nadal jest częścią społeczności szkolnej, tylko jego ścieżka edukacyjna jest spersonalizowana. To ważne, bo szkoły czasem próbują „upchnąć” uczniów z ITN do tej drugiej kategorii, co jest błędem.

Podsumowanie: szkoła jako partner w rozwoju

Obowiązki szkoły wobec ucznia z indywidualnym tokiem nauczania sprowadzają się do jednego: stworzenia warunków do rozwoju. To nie tylko kwestia przepisów, ale przede wszystkim podejścia. Jeśli Twoje dziecko ma lub może mieć ITN, warto wiedzieć, czego możesz oczekiwać od placówki. A może macie już doświadczenia z indywidualnym tokiem nauczania? Podzielcie się nimi w komentarzach – jak wyglądało to w Waszej szkole? 😉

Kasia

Witaj na blogu dla rodziców, którzy chcą być blisko swoich dzieci – bez presji bycia idealnymi. Znajdziesz tu praktyczne porady, szczere historie z życia mamy dwójki urwisów, przetestowane sposoby na zabawę, rozwój, wspólne spędzanie czasu i… przetrwanie trudniejszych dni.

Od ciąży, przez niemowlęce noce, aż po pierwsze dni w przedszkolu – jesteśmy tu, by dzielić się doświadczeniem, wspierać i inspirować.

💛 Mniej perfekcji. Więcej bliskości.

Blog tworzony z myślą o Tobie – mamie, tacie, cioci, dziadku – każdemu, kto chce być ważną częścią dzieciństwa.